Yurtdışında yaşayan gerek yabancı gerekse Türk vatandaşları Türk konsolosluklarında veya bulundukları ülkelerdeki yabancı noterlerde vekaletname çıkartabiliyorlar. Kişinin bulunduğu ülke şayet Türkiye gibi kısaca La Haye diye adlandırılan “Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi “ne taraf bir ülke ise yabancı noterin imzasının doğruluğunu o ülke yetkili makamı “Apostille” şerhi diye bilenen bir belge ile onaylıyor. Bu durumda bu vekaletnamenin tekrar bir Türk yetkili makamınca onaylanmasına gerek kalmadan Türkiye’de kullanılması mümkün oluyor. Örneğin Almanya, Fransa, Hollanda ve Belçika ülkeleri bu sözleşmeye taraf ülkeler.
Avusturya gibi bazı ülkeler ise sözleşmeye taraf olmakla birlikte Türkiye ile yaptıkları ikili uluslararası sözleşme ile bu “Apostille” şerhi şartını kaldırmışlardır.
Sözleşmeye taraf olmayan ülke noterince düzenlenen vekaletnameler ise o noterin imzasının bağlı olduğu makam ve bu makamın imza ve mühürünün ise o ülkede bulunan Türk dış temsilciliklerince onaylanması halinde Türkiye’de geçerli olabiliyor.
İster yabancı olsun ister Türk vatandaşı, usulüne uygun olarak düzenenlenen bu vekaletnameleri Türkçe’ye tercüme ettirip noter veya konsoloslukta tercümeleri onaylattıklarında kendilerini Türkiye’de temsil ettirip mahkemelerde dava açabiliyor veya resmi işlemlerini takip ettirebiliyorlar.
TAPU İŞLEMLERİNDE HER VEKALETNAME GEÇERLİ OLMUYOR
Türkiye’de tapu işlemlerine esas alınacak vekaletnameler noterliklerce düzenlenmesi gerekiyor. Yani önceden yazılıp notere onaylatılan “onaylama şeklinde vekaletname” ile işlem yapılamıyor.
Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızda Türkçe olarak hazırladıkları ve tapu işlemlerinde kullanılacak vekaletnameyi Alman noterine onaylatıyorlar. Daha sonra bu vekaletnameye “Apostille” şerhi alıp Türkçeye tercüme ettiriyorlar. İşte bu vekaletnameler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Yabancı İşler Dairesi Başkanlığının 11.08.2015 tarihli yayınladığı 2015/5 sayılı genelgesine göre diğer kamu kurumları açısından geçerli olsa bile tapu işlemleri için geçerli sayılmıyor.
Genelgeye göre tapu işlemlerine esas olacak ve yabancı ülkede verilen vekaletnamenin geçerli olması için;
-Türk konsolosluklarınca düzenleme şeklinde yani noterin kendisinin yazdığı vekaletnameler,
-1961 tarihli La haye Sözleşmesi’ne taraf ülkelerden birinde taşınmaz tasarrufuna uygun olarak o ülke dilinde, vekaletname verenin fotoğrafının da olduğu yine düzenleme şeklinde ve “Apostille” şerhli vekaletnameler,
-Sözleşmeye taraf olsun olmasın vekaletnamedeki yabancı noterin imzasının bağlı olduğu makam ve bu makamın imza ve mühürünün ise o ülke Türk Konsolosluğu tarafından onaylanmış olması şartıyla yabancı ülke noterlerinin kendi ulusal mevzuatlarına uygun olarak kendi dillerinde ve yine vekaletname verenin fotoğrafının da bulunduğu “Apostille” şerhi olmayan düzenleme şeklindeki vekaletnamelerden olması gerekiyor.
Elbette ki, yabancı ülkenin kendi dilinde ve yetkili makamlarınca düzenlenen bu vekaletnamelerin tapu ile ilgili istenilen işleme ilişkin olarak yetki içermesi (Örneğin adıma kayıtlı olan taşınmazların alım, satım, devir, temlik, ferağına….. gibi) ve ayrıca noter onaylı Türkçe tercümelerinin tapu müdürlüğüne verilmesi gerekiyor.
Yine Genelgeye göre böyle hazırlanan vekaletnamelerde ayrıca “düzenleme şeklinde yapılmıştır” ibaresi aranmayacak.
Ancak vekaletnamenin vekaletnameyi veren kişi yabancı ise mutlaka devleti tarafından kendisine verilen kimlik belgesi (Ausweiss) veya pasaportuna (Pass), Mavi Kart sahibi bir kişi ise 12.04.2013 tarihinden sonra alınmış Mavi Kartına dayalı olarak düzenlenmesi gerekmekte. Seyahat belgesi, ikametgah tezkeresi veya ehliyet gibi belgelere dayalı düzenlenen vekaletnameler de kabul edilmiyor.
Av. Şerif Yılmaz